با تی دی سی اس(TDCS) بیشتر آشنا شویم
دستگاه تی دی سی اس یکی دیگر از دستگاه های مربوط به علوم اعصاب است که برای درمان بیماری ها و اختلالات عصبی بسیار کاربرد دارد.
دستگاه تی دی سی اس (TDCS) از عبارت Transcranial Direct-Current Stimulation گرفته شده و به معنای تحریک مغز توسط جریان مستقیم برق می باشد. این جریان الکتریکی مستقیم بسیار ضعیف و حدود ۱ الی ۳ میلی آمپر بوده که به جداره مغز فرد متصل می شود. پس از آن دستگاه تی دی سی اس با افزایش یا کاهش فعالیت های بخشی از مغز موجب درمان بیماری ها و اختلالات عصبی و یا بهبود عملکرد مغز خواهد شد.
استفاده از تحریک الکتریکی مستقیم مغز از ورای جمجمه یک روش درمانی است که روی فعالیت خود به خودی در مناطق قشری تأثیر مستقیم میگذارد.
اولیــن دســتگاه های تحریــک مغــز، ماهی هــای زنـده بودنـد!!
اولیــن دســتگاه های تحریــک مغــز، ماهی هــای زنـده بودنـد. در قـرن هجدهـم ماشـینهایی سـاخته شـد کـه میتوانســتند الکتریســیته را بــر حســب نیــاز تولیــد کننــد. این ماهی انرژی خاص خود را تخلیه میکرد که البته در آن زمان و تا قرنها بعد به عنوان الکتریسیته شناخته شده نبود. متأسفانه این ماهی ها به سادگی در دسترس نبودند تا اینکه در قرن هجدهم ماشین هایی ساخته شد که میتوانستند الکتریسیته را برحسب نیاز تولید کنند.
محققــان در گــزارش پژوهــش خــود نوشــتند کــه لوئــو گالوانــی اولیــن کســی بــود کــه در پــی آزمایشهایــی بــا اسـتفاده از باطریهـای ابتدایـی، نشـان داد کـه یـک عصـب تحــت آزمایــش میتوانــد بــه وســیلۀ الکتریســیته فعــال شود و ظاهرا باعــث ایجــاد انقبــاض ماهیچه ای طبیعــی شــود. به علاوه او اعـلـام کــرد کــه الکتریســیتە موجــود در طبیعــت (مثـلـأ رعــد و بــرق) میتوانــد پاســخ مشــابهی را در ماشــینهای الکتریکــی ایجــاد کنــد. روشهایــی از ایــن دست بلافاصله بعــد از آغــاز اســتفادۀ کاربــردی از الکتریسـیته در اواخـر دهـۀ هشـتاد قـرن نوزدهـم شـروع بـه رشــد کردنــد.
امــروزه ایــن درمــان به عنــوان تحریــک مغــز از روی جمجمــه بــا اســتفاده از جریــان مســتقیم الکتریکــی معــروف اســت.
نحوه اجرای تی دی سی اس چگونه است؟
اجرای TDCS به این شکل است که دو الکترود یکی قطب «مثبت» و دیگری قطب «منفی» از طریق یک پد اسفنجی که با محلول رسانا خیس گردیده است بر روی سر قرار میگیرند. جریان الکتریکی توسط این الکترودها پس از عبور از نواحی مختلف (پوست سر، جمجمه و ..). خود را به سطح قشر مغز میرساند. جریانی که به این ناحیه رسیده نورونها را دارای بار الکتریکی کرده و باعث ایجاد قطب مثبت و منفی میگردد که منجر به تغییر فعالیت آن ناحیه میشود.
بنا به اختلالی که وجود دارد در انجام این روش باید موارد زیر مشخص شده باشد:
– شدت جریان الکتریکی، مدت و جهت آن
– محل قرارگیری هر یک از الکترودها
– اندازه پدهای اسفنجی مورد استفاده
– تعداد جلسات
پژوهش ها نشان میدهد الکترود آند منجر به افزایش فعالیت سلولی و الکترود کاتد منجر به کاهش فعالیت سلول در نواحی سطحی قشر مخ میگردد. بر این اساس میتوان گفت در به کارگیری tDCS درواقع یک ناحیه در قشر مخ تحریک و یک ناحیه مهار میگردد و در واقع محل قرار گیری الکترودها در اختلالات بالینی گوناگون، متفاوت است.
اینکه فعالیت کدام بخش مغز باید تغییر کند بستگی به نوع بیماری و اختلال دارد.
تعداد جلسات تی دی سی اس چقدر است؟
تعداد جلسات درمان توسط دستگاه تی دی سی اس نیز بستگی به نوع بیماری دارد و حداکثر ۲۰ جلسه با فاصله ۲۴ الی ۴۸ ساعته بین جلسات می باشد. فرد هنگام شروع درمان احساس سوزش بسیار ضعیفی در ناحیه ای که دستگاه نصب شده است احساس می کند که سریع از بین می رود.
کاربردهای درمانی TDCS کدام اند؟
اختلالات اضطرابی، انواع وسواس ها، ترس های مرضی، اختلالات خلقی و انواع افسردگی ا، بازتوانی پس از سکته مغزی ، میگرن ، وزوز گوش ، وسواس ، دردهای مزمن ، اسکیزوفرنی ، اعتیاد ، آلزایمر و بسیاری از بیماری ها و اختلالات عصبی دیگر با دستگاه تی دی سی اس قابل درمان است. حتی برای افراد سالم نیز می توان از دستگاه تی دی سی اس استفاده کرد و موجب بهبود عملکرد مغز شد.
این دستگاه همچنین میتواند سرعت درمان دارویی را تسریع بخشد و همچنین اثرات جلسات رواندرمانی را با توجه به بهتر شدن عملکرد روانشناختی فرد افزایش دهد.
آیا تی دی سی اس عوارض جانبی دارد؟
تاکنون هیچگونه عوارضی در مورد استفاده از این روش گزارش نشده است.
مواردی جزئی از عوارض جانبی که میتواند حین تحریک در فرد ایجاد شود وجود دارد. این عوارض عبارتاند از:
سوزش پوست،تهوع، سردرد، سرگیجه و خارش در زیر الکترود. در یک مطالعه اخیر که یک پروتکل بر روی ۵۰۰ نفر اجرا شد تنها یک تحریک پوستی خفیف به عنوان عوارض جانبی گزارش شد.
بیشتر بدانیم: نوروفیدبک چیست؟ چگونه اجرا میشود؟
