دفتر روانشناس بالینی کودک در مشهد
« مشاوران و متخصصان کودک و نوجوان ما، فرزندپروری را برای شما شیرین تر و آسانتر میکنند. »
برخورد با کودکان ناسازگار
سازگاری، یعنی توان و قدرت اتخاذ رویه و عـمل مـتعادل و هماهنگ و مستمر در برخورد با پدیدههای محیطی. در واقع سازگاری خود نتیجه تعادل عاطفی است که از برخورد و رفتارهای متناسب و متقابل انسان با محیط حاصل میگردد.بنابر این،ناسازگاری رفتاری در کودکان نـمیتواند فـقط ارثی یا فطری باشد، هـر چـند خـمیره یا زمینه روانی و ویژگی های شخصیتی فرد، در چگونگی تربیتپذیری و برقراری روابط سالم و سازنده با محیط اطراف کاملا مؤثر است. بدیهی است چـگونگی مـحرکات و تـاثیرات محیطی در نحوه واکنش و شکلگیری رفتار کودک اثر نـسبتا پایـداری دارد.
با در نظر گرفتن عللی که برای این قبیل رفتارها ذکر گردیده، علل بـیولوژیکی – عـصبی، روانـی، اجتماعی و بدآموزیها، و همچنین توجه به این حقیقت که کودکی کـه از خود رفتار خودآزار یا دگرآزار نشان میدهد قصد و غرض آگاهانهای از رفتار خود ندارد، در برخورد با این کودکان تـوجه بـه یه سری نکات ضروری است.
بدون شناخت ویژگی های جسمانی، روانی و اجتماعی و توجه به علل ممکنه و چـگونگی تـظاهر رفـتارهای سازش نایافته و نامطلوب، نمیتوان در اصلاح و یا درمان رفتار کودک گام مؤثری بـرداشت و از سـوی دیـگر از آنجائیکه در مسئله رفتارهای سازش یافته و یا ناسازگار کودکان همواره ویژگیهای کودک و شرایط محیطی (خـانواده و مـدرسه و اجـتماع) هر دو توأما دخیل هستند، باید سعی نمود که ضمن بررسی و تحلیل مشکلات و اختلالات مـنشی و شـخصیتی کودک، نارساییها و ناهنجاریهای محیطی را نیز از ابعاد مختلف عاطفی، روانی، اجتماعی و اقتصادی مورد مـطالعه قـرار داد.
جدا خواباندن فرزندان
معمولا کودکان به خوابیدن در کنار والدین خود عادت کردهاند و به همین دلیل تغییر مکان خواب یکی از بزرگترین معضلات پرتنش بسیاری از والدین و فرزندان است.
اغلب این جدایی با مقاومت کودک و اصرار والدین روبهرو شده و منجر به بروز رفتارهای نامطلوب میشود. گاهی اوقات در این جدال، برخی از والدین مستاصل میشوند و برای رهایی از ناراحتی، در مقابل کودک کوتاه میآیند و او را در تمایلاتش برای خوابیدن کنار آنها آزاد میگذارند و احساس میکنند شاید اینکار به نفع کودک باشد، در حالی که روانشناسان معتقدند حضورکودک تا سن سه سالگی در کنار والدین جایز است .
دو اصول جدایی رختخواب کودک
۱ـ ارتباط عاطفی صمیمی و محبتآمیز مقدمه جداکردن اتاق خواب کودک است. در طول روز با کودک خود ارتباط کلامی برقرار کنید و در بازیهای کودکانه او شرکت کنید و حتی میتوانید بخشی از بازی را به «خالهبازی»هایی اختصاص دهید که کودک یا شما، نقش فرزندی را بازی میکنید که قرار است شبها به تنهایی در اتاق خواب بخوابد. حتی میتوانید در این زمینه قصههایی را برای کودکتان تعریف کنید که قهرمان قصه با شجاعت و به میل خود حاضر به تنها خوابیدن است. تعریف داستانهایی در این مورد، زمینه پذیرش این موضوع را در کودک بالا میبرد.
۲ـ اتاق خواب کودک را به محل خوشایندی برای او تبدیل کنید؛ این اتاق باید متفاوت از سایر اتاقهای منزل باشد. در آذینبندی اتاق، از وسایل و اسباب بازیهای مورد علاقه کودک استفاده کنید. تزئین شاد و کودکانه اتاق، احساس مالکیت بیشتری را به کودک القا میکند؛ با چسباندن عکس کودک بر در اتاق، این حس را تقویت کنید. بهتر است تزئین اتاق با همکاری و طبق سلیقه خود کودک انجام شود.
» بیشتر بدانیم : اوتیسم چیست؟
نافرمانی کودکان
تربیت کودک نافرمان کار سختی است اما غیرممکن نیست. کودکان معمولی به راحتی دربرابر صحبت بزرگترها تسلیم میشوند و قابل کنترل به وسیله والدین هستند اما کودک نافرمانی را در نظر بگیرید که پس از یک خرابکاری وحشتناک زمانی که شما با عصبانیت در حال سرزنش او هستید و انتظار دارید مقداری پشیمانی در او ببینید شاهد چشمانی هستید که بسیار از کرده خود راضی و خشنود است و با جسارت تمام به شما زل زده است و این تنها یکی از سختی های تربیت کودک نافرمان است.
برخی والدین به دلیل عدم آگاهی از نحوه تربیت بچه نافرمان دست به تنبیه های دشوار تری می زند و همواره حلقه ازادی بچه را با قوانین سخت گیرانه تر تنگ می کنند بی آنکه بداند این شیوه کار را بدتر می کند.
بازی بهترین راه ارتباطی کودک و والدین است:
شما میتوانید این آموزش ها را در قالب های گوناگون به کودکان خویش یاد بدهید حتماً مکانی را برای کودک طراحی کنید که او بتواند به آسانی لباس هایش را مجزا از شما در جالباسی قرار دهد به وی بگویید که چه طور میتواند در عرض چند دقیقه چه طور میتواند تمام وسایلش را جایگزین کند.
یکی از مسایل دیگر در این زمینه این است که شما علاقه مندی های کودک را برای خویش به صورت یک فهرست درآورید شما میتوانید از آن علاقه مندی ها برای تشویق رفتار و شکلدهی رفتار در کودک استفاده کنید.
لجبازی کودکان
لجباز شدن کودک بنا به دلایلی ایجاد می شود. والدین برای کاهش لجبازی کودکان از امر و نهی های بی مورد و زیاد پرهیز کنند. این تکرار باید ها و نباید ها موجب بروز مشکلات عصبی و پرخاشگری در کودک می شود ؛
جالب است بدانید لجبازی کودک بیشتر در فرزند اول دیده می شود، به دلیل اینکه مادر می خواهد فرزندش را در بهترین شرایط ممکن تربیت کند و کنترل بیشتری بر رفتارهای وی داشته باشد که در نتیجه موجب بروز لجبازی در کودک می شود
کودک از ۲ تا ۳ سالگی لجبازی را آغاز کرده و یا بهتر بگوییم در خودکشف می کند. او به درجه ای از خودآگاهی و شناخت محیط و اطرافیان می رسد که می فهمد رفتارش روی اطرافیانش تاثیر می گذارد و واکنش ها را برمی انگیزد.
به همین دلیل در بعضی امور و زمانیکه از او کاری خواسته می شود لجبازی را به کار می گیرد تا واکنش ها را مشاهده کند و کنجکاوی اش ارضا شود. به گفته ی کارشناسان روانشناسی کودک این کنجکاوی می تواند به همان خواسته ای مربوط باشد یا به شخص درخواست کننده.
یکی از علل اصلی لجبازی کودک این است که او بدون آن که درباره لجبازی قضاوتی داشته باشد یا آن را خوب یا بد بداند تنها لجبازی را به عنوان وسیله ای برای محک زدن عکس العمل اطرافیان به کار می گیرد .
» بیشتر بدانیم : نوروفیدبک چیست؟