نوروفیدبک و درمان اختلال یادگیری دانش آموزان

اختلالات یادگیری زمانی تشخیص داده میشوند که پیشرفت در آزمون های استاندارد شده برای خواندن، ریاضیات و بیان نوشتاری به طور قابل ملاحظi ای، زیر حد مورد انتظار برحسب سن، سطح هوشی و تحصیلات است.

این اختلال امروزه توسط متخصصان در زیرگروه اختلال های رشدی-عصبی و با نام «ناتوانایی های یادگیری خاص» طبقه بندی شده است.

اختلالات یادگیری خاص به گروه ناهمگنی از اختلالات گفته میشود که مشخصه هایی نظیر دشواری در فراگیری و کارکرد گوش دادن، سخن گفتن، خواندن، نوشتن و محاسبه دارند.

از اختلالات یادگیری بیشتر بدانیم:

این اختلال پایه های عصب شناختی و روند تحولی دارند ک پیش از دبستان شروع میشود و تا بزرگسالی ادام مییابد. میزان شیوع این اختلال در نقاط مختلف جهان بین ۳ یا ۱۴درصد گزارش شده است.
اختلال فوق را مییوان به دو طبقۀ بزرگ تیقسیم کرد: رشدی و درسی

اجزای عمدۀ اختلال های یادگیری رشدی عبارت اند از:
نقص توجه و ادراک ، اختلال های حافظه ای، نارسایی های ادراکی – حرکتی و اختلال های فکری و زبانی.

اختلال های یادگیری درسی نیز عبارتاند از:

نارسایی های خواندن، هجی کردن، نوشتن و حساب کردن.

علت اصلی اختلالات یادگیری کدام است؟

مطالعات نشان داده اند که ای کودکان معمولا از نظر هوشی مشکل ندارند، اما به دلیل فعالیتهای مغزی نابهنجار که در این کودکان دیده میشود عملکرد ذهنی پایینی را از خود نشان میدهند. متخصصان معتقدند این نوع دانش آموزان از نظر مغزی دچار مشکل هستند. همچنین معتقدند که نارسایی های مغزی این دسته از دانش آموزان، اجازۀ فعالیت یادگیری مطلوب را برای آنها فراهم نمیکند و همین  امر به فرار آنها از محیط های یادگیری منجر میشود.
حال با در نظر گرفتن ابعاد چندگانۀ این اختلال و نیز شیوع بالای آن در عصر حاضر، بسیار مهم است که دانش جمع آوری شده در سبب شناسی، در مداخلات درمانی و یحولی شیو های نوین برای کمک به این کودکان به کار گرفته شود.

نوروفیدبک درمان خط اول انواع اختلال یادگیری

بررسی بیشتر زوایای روش درمانی نوروفیدبک به پیشرفت و به کارگیری مرثر آن در اختلال یادگیری منجر می شود.
نوروفیدبک که از آن به عنوان حلقۀ ارتباطئ روانشناسی با فیزdولوژی یاد میکنند به عنوان رویکردی جدید در تبیین و درمان بیماری های روانی و نورولوژیک و حتی اریتقای توانمندی مغزی (ذهنی) و عملکرد مطلوب نمایان شده است.

تا کنون تحقیقات زیادی در خصوص اثر نوروفیدبک در کودکان اختلال یادگیری انجام شده است. Jacobs در سال ۲۰۰۶ در تحقیق خود روی دو پسر بچه که دارای تشخیص های چندگانه ( اختلال نقص توجه و بیش فعالی، اختلال یادگیری، اختلال خلق، مشکلات اجتماعی و نقایص رشدی) بودند، نشان داد درمان نوروفیدبک به طور موفقیت آمیزی موجب بهبود علائم و نشانه های دو کودک میشود.

Walker و Norman در سال ۲۰۰۶ نیز در چند مطالعه موردی گزارش دادند که نوروفیدبک به عنوان یک روش درمانی میتواند نا هنجاریهای موجود در نوار مغزی کودکان دارای اختلال خواندن را بهبود بخشد و به دنبال آن تغییرات در سطح خواندن، سرعت آن و نیز تغییرات رفتاری بروز میکند

Fernandez و همکاران در سالهای ۲۰۰۳ و ۲۰۰۷ در مطالعات خود روی کودکان اختلال یادگیری با نسبت بالای تتا/آلفا نشان دادند که نوروفیدبک موجب بهبود در رفتار (بلافاصله بعد از درمان) و تغییرات در الگوی امواج مغزی (دو ماه بعد از درمان)میگردد.

نورفیدبک چیست؟

نوروفیدبک نظام آموزشی جامع برای بیماران است که باعث ایجاد تغییرات، تقویت، تعدیل و افزایش کارایی سلول های مغزی میشود. در واقع نوروفیدبک دانشی است که نیاز به آزمایشگاه خاصی ندارد و منحصرا آن را روانشناس بالینی متخصص انجام میدهد.

نوروفیدبک نوعی فناوری است ک به بیمارانی که به رواندرمانی و توانبخشی ادراک و شناخت نیاز دارند و یا کسانی که در مهارت های ذهنی ضعیف هستند، کمک میکند. در واقع در نوروفیدبک بیماران یاد میگیرند چگونه یغییرات متابولیک مغز خود را تقویت کنند تا به کاهش و یا محدودیت در مصرف دارو منجر
شود.

در تعریفی دیگر نوروفیدبک شیوه ای است که در آن یاد میگیرد با شرطی سازی عامل، الگوی امواج مغزی خود را تغییر دهد.
این روش ابتدا به عنوان درمانی برای صرع کشف شد، ولی در مطالعات بعدی برای دامنه ای از اختلالات از جمله کمبود توجه ه بیش فعالی و اختلالات یادگیری به کار برده شده است.

هدف از آموزش بازخورد عصبی، اصلاح موج نگاری الکتریکی مغزی نابهنجار است که نتیجه ان ارتقاء عملکرد رفتاری و شناختی در فرد است.

امواج مغزی کدام اند و کارکرد هرکدام چیست؟

مطالعات نشان داده اند که بیشترین فراوانی نابهنجاری موج نگاری الکتریکی مغز در کودکان دارای اختلال یادگیری، افزایش فعالیت موج تتا در مقایسه با همسالان بهنجار بوده است و کاهش فعالیت موج آلفا نیز در حالت استراحت نیز در کودکان دارای اختلالا یادگیری مشاهده شده است.

امواج مغزی بر حسب بسامد به ۴ دسته متفاوت تقسیم بندی می شوند. این ۴ دسته از بلندترین و سریعترین به ترتیب عبارتند از:

دلتتا(۱ تا ۳ هرتز) تتا (۴ تا ۷ هرتز)، آلفا (۸ تا ۱۳ هرتز) و بتا ( ۱۴ تا ۳۰ هرتز).

امواج دلتا زمانی دیده می شود که فرد در خواب عمیق است و تتا زمانی که فرد در حالت خواب نسبتا سبکتری قرار دارد، دیده می شود. فعالیت آلفا زمانی به حداکثر می رسد که فرد بیدار و در حال آرامش است. امواج  بتا با تمرکز و پردازش شناختی ارتباط دارد.

بنابراین یک پروتکل مناسب نوروفیدبک جهت درمان مشکلات شناختی و تقویت عملکردهای یادگیری میتواند بخوبی کمبود نسبت آلفا و تتا در ناحیه ای با بالاترین نسبت را جبران کند.